Hieronder staan de uitgangspunten voor het opstellen van begroting 2020 en de meerjarenraming 2021-2023. Deze zijn vastgesteld bij de Kadernota 2020 in juni 2019:

• de basis voor de begroting is bestaand beleid inclusief de raadsbesluiten t/m de 1e bestuursrapportage 2019 en Kadernota 2020-2023;
• nieuw beleid/voorstellen investeringen worden overgenomen uit de 1e bestuursrapportage 2019 en de Kadernota 2020-2023;
• voor de berekening van de gemeentefondsuitkering wordt rekening gehouden met de uitkomsten van de meicirculaire 2019;
• de begroting 2020 wordt opgesteld tegen lopende prijzen;
• voor loonstijging is de cao-ambtenaren uitgangspunt;
• voor de jaren 2021-2023 wordt gerekend met constante prijzen (geen loon- en prijsstijging);
• de tarieven worden in 2020 inflatoir verhoogd met 1,4%;
• het renteomslagpercentage bedraagt 1%;
• de rekenrente voor nieuw aan te trekken geldleningen is 1,5%;
• de aan de grondexploitaties toe te rekenen rente is gebaseerd op de werkelijk betaalde rente over het gemeentelijke vreemde vermogen (de uitstaande geldleningen). Voor de begroting 2020 is uitgegaan van 1,75% ;
• de ramingen voor grondexploitaties (inclusief de ramingen voor plankosten) zijn ontleend aan de  nota Meerjaren Grondexploitatie 2020-2023. Deze ligt tegelijkertijd met deze begroting voor ter besluitvorming;
• de netto schuld quote bedraagt maximaal 100%.

In aanvulling/afwijking op deze uitgangspunten geldt dat:

• de uitkomsten van de septembercirculaire ook zijn meegenomen in de uitkering van het gemeentefonds;
• geen compensatie voor prijsstijging van 1,4% in 2020 wordt toegepast voor lasten, met uitzondering van de verleende subsidies. Wel voor de baten.

Bij de 1e bestuursrapportage 2019 hebben wij het financieel perspectief voor 2020 en volgende jaren geschetst. Een sluitende begroting en het weerstandsvermogen op orde.
In de Kadernota 2020 zijn trends en ontwikkelingen voor 2020 en verdere jaren gesignaleerd en financieel vertaald. De voorstellen in de Kadernota 2020 zijn verwerkt in de nu voorliggende (meerjaren)begroting 2020-2023.
Daarbij merken wij op dat de budgetten voor deze voorstellen eerst door uw raad beschikbaar worden gesteld op het moment dat de raad de begroting 2020 vast stelt.

Onderstaand een overzicht met als vertrekpunt de uitkomsten zoals deze gepresenteerd zijn bij de 1e bestuursrapportage 2019 inclusief een korte toelichting op de structurele en incidentele bijstellingen.

Bij een aantal structurele mutaties in de begroting hoort ook een investeringskrediet voor 2020. Het gaat om de volgende investeringen:

Tegelijkertijd met deze begroting bieden wij u het MJP 2020 aan. Daarin geven wij per grondexploitatie een actueel beeld van de stand van zaken en prognose voor de planperiode. Per saldo dient een bedrag van € 1.755.000 toegevoegd te worden aan de voorzieningen. Dit laatste wordt verwerkt in de 2e bestuursrapportage van 2019. De toevoeging aan de voorziening wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het in exploitatie nemen van Haven - Oost

Het weerstandsvermogen is een belangrijk item binnen de gemeentelijke financiële huishouding. Er dient een goed evenwicht te zijn tussen enerzijds de risico’s en anderzijds de mogelijkheden om die op te vangen.
Bij de Kadernota 2017 is het minimale weerstandsvermogen berekend voor de gemeente Ommen. De benodigde algemene reserve is berekend op € 3,5 miljoen. De onderbouwing is als volgt:

Hieronder is het verloop van de algemene reserve weergegeven, gebaseerd op de begroting zoals deze nu voorligt:

Op basis van bovenstaande kan geconcludeerd worden dat Ommen de algemene reserve ruim boven de gewenste minimale omvang van € 3,5 miljoen in 2023 heeft.

Ratio risico's versus algemene reserve
De som van de (gekwantificeerde) risico's is € 3.500.000
De algemene reserve is per 1 januari 2020 groot € 13.001.000

Vergelijking van deze bedragen leidt tot onderstaande uitkomst:

Idealiter is de uitkomst van deze ratio 1 of hoger.  Een score van 3,6 kwalificeert als uitstekend.

* Het gaat hier om de nettoschuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen.
** De belastingcapaciteit wordt berekend door de totale woonlasten meerpersoonshuishouden in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1 en uit te drukken in een percentage.

Door deze ratio's een aantal jaren bij te houden, wordt inzicht gegeven in de ontwikkeling en daarmee zullen deze ratio's ook in sturingswaarde gaan toenemen. Een korte toelichting wordt gegeven in de paragraaf Weerstandsvermogen.

Hieronder treft u het vaststellingsbesluit voor de begroting aan. Naast enkele algemene formuleringen, volgt dit besluit de mutaties per begrotingsjaar.

Raadsbesluit

Onderwerp: programmabegroting 2020 en meerjarenbegroting 2021 t/m 2023

De raad van de gemeente Ommen;

mede gelet op de Kaderbrief 2020;

gelezen  het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 1 0ktober 2019;

gelet op de artikelen 189 tot en met 191 van de Gemeentewet;

Besluit:

1. Met inachtneming van de deelbesluiten als genoemd onder punt 4 en verder, de programmabegroting 2020 vast te stellen, inclusief het onderdeel Reserves en Voorzieningen;

2. De programmabegroting 2020-2023 voor de jaren 2021 t/m 2022 voor kennisgeving aan te nemen en te gebruiken als basis voor het toekomstige beleid.

3. In te stemmen met de inflatoire verhoging van de tarieven van rechten en belastingen, zoals opgenomen in het overzicht aanpassing tarieven van rechten en belastingen met 1,4 %, met dien verstande dat voor een aantal tarieven het uitgangspunt van 100% kostendekking geldt en als uitwerking van de begroting, dit te verwerken in de tarieven voor 2020, die worden vastgesteld op basis van een afzonderlijk voorstel "vaststelling diverse belastingverordeningen / tarieventabellen 2020";

MET BETREKKING TOT DE BUDGETWIJZIGINGEN DIE INGAAN IN HET BEGROTINGSJAAR 2020:

Structurele mutaties:

4. In te stemmen met de volgende structurele mutaties die geld kosten voor 2020:

Incidentele mutaties:

5. In te stemmen met de volgende incidentele  mutaties die geld kosten voor 2020:

Investeringen:

6. Voor de volgende investeringen, die samenhangen met structurele budgetaanpassingen in de begroting 2020, een krediet beschikbaar te stellen:

Met betrekking tot de begroting in algemene zin:

7. Bovenstaande deelbesluiten, voor zover de financiële consequenties daarvan nog niet functioneel zijn geraamd, te verwerken in een begrotingswijziging voor 2020.

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Ommen
d.d. 7 november 2019.

De raad voornoemd,